Czy jestem za stary(a) na naukę języka?

Podobno ”starego psa nie da się nauczyć nowych sztuczek” i może często stosujemy taką wymówkę. Niezaprzeczalnie, wiek ucznia jest istotnym elementem i panuje przekonanie, że osoby młodsze łatwiej uczą się języków obcych. Amerykański językoznawca i psycholog, Eric Lenneberg wysunął hipotezę, że istnieje określony czas w naszym życiu na przyswojenie języka. Jednak nie tylko wiek ma znaczenie, ale też motywacja, wrodzona zdolność do uczenia się, dobra pamięć, nasze doświadczenia związane z nauką, style uczenia się, wykształcenie czy nawet otoczenie. To są różnice indywidualne i też mają wpływ na naszą naukę.

W czasach gdy znajomość angielskiego jest czymś oczywistym, wiele osób dorosłych zastanawia się, czy jest sens zaczynać naukę w wieku dojrzałym, bo przecież to dzieci uczą się łatwiej i szybciej, a pamięć ogólnie jest słabsza w wieku dojrzałym.

Mimo tego, w każdym wieku warto rozpocząć naukę języka. Każdy wiek ma czynniki sprzyjające i też te utrudniające naukę. Czasem mimo młodego wieku uczniowie mają problem z opanowaniem języka a dorośli mimo silnej motywacji nie mogą znaleźć czasu na naukę. Dla dzieci problemem nie jest wymowa, nie boją się one popełniać błędów, są otwarte na komunikację i nie świadome tego, że się uczą poprzez mówienie i słuchanie. Nie przejmują się też poprawnością gramatyczną więc chętnie mówią. Osoby starsze dłużej zastanawiają się nad poprawną odpowiedzią, gdyż z natury są ostrożniejsi i chcą być pewni, że odpowiedź będzie właściwa.

Dzieci nie mają negatywnych doświadczeń z nauką, nie zastanawiają się czy dobrze wymawiają słowa i w konsekwencji tego mówią. Dorośli uważają, że lepiej nie mówić niż popełnić błąd, wstydzą się tych błędów, nie pasują one do ich pozycji zawodowej czy

stanowiska w pracy. Tworzy się blokada językowa, co skutkuje tym, że dłużej opanowują język obcy. Dorośli powinni pogodzić się z tym, że przyswajanie języka nie będzie takie łatwe jak u dzieci. Dobrze uświadomić sobie fakt, że muszą włożyć więcej wysiłku w naukę, ze względu na interferencję językową – przenoszenie zasad naszego języka do języka obcego, analizowanie języka obcego w porównaniu do tego, który znamy.

Jednak siły się wyrównują – dorośli są zwykle zmotywowani do nauki, podczas gdy dzieci często do niej zmuszane. Niewątpliwą zaletą nauki w wieku dojrzałym jest zwykle świadome i gorliwe do niej podejście, dorośli chcą się nauczyć, są systematyczni, zdyscyplinowani i zaangażowani. To jest klucz do osiągnięcia sukcesu, nie wiek.

Dodatkowo osoby dojrzałe znają strategie uczenia się, są w stanie dłużej skoncentrować się na nauce niż dzieci, bazują też na swoich dotychczasowych doświadczeniach, a także są w stanie uporządkować swoją wiedzą czy samodzielnie poprawić błędy.

Istotna jest systematyczność w nauce i motywacja, która umożliwia wyznaczenie celów. Dla dorosłych najczęstszymi czynnikami motywacyjnymi są wyjazdy zagraniczne czy lepsze stanowisko w pracy, choć czasem też chęć zrobienia czegoś dla siebie. Często presja ze strony pracodawcy i chęć osiągnięcia szybkich efektów zderza się z brakiem czasu na naukę, zwłaszcza w sytuacji gdy zajmujemy się domem, rodziną i dziećmi. Wtedy dobrze uświadomić sobie, że mamy zadanie do wykonania i nasza dyscyplina przybliży nas do zamierzonego celu. Pomoże nam w tym pozytywny feedback, a także mniejsze etapy w nauce. Warto być cierpliwym i uwierzyć, że można nauczyć się języka w każdym wieku. A dodatkową zaletą w nauce języka osób dojrzałych jest trening umysłu, polepszenie koncentracji i pamięci.

Margarita Kaleta – Metodyk Szkoły Językowej Advantis